Đài VOA dẫn ý kiến các nhà quan sát nhận định việc nâng cấp quan hệ lên “đối tác chiến lược toàn diện” với Australia sẽ giúp Việt Nam có thêm cơ hội phát triển giao thương cũng như có thêm sự ủng hộ mạnh mẽ trên Biển Đông giữa bối cảnh địa chính trị quốc tế có nhiều thay đổi.

Môi trường chính trị thay đổi

Australia hiện là một trong những đối tác quan trọng của Việt Nam ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Australia cũng là đối tác chủ chốt của Mỹ trong các cấu trúc an ninh khu vực như nhóm “Bộ tứ” (gồm Mỹ, Nhật, Ấn Độ, Australia) và nhóm AUKUS (gồm Mỹ, Australia, Anh).

Giáo sư Carl Thayer từ Học viện Quốc phòng Australia nhận định rằng Hà Nội và Canberra “chắc chắn sẽ đạt được thỏa thuận nâng cấp quan hệ trong năm nay” và chuyến công du của Ngoại trưởng Australia Penny Wong đến Hà Nội vừa qua là “để hoàn tất những bước cuối cùng”. Việc Việt Nam nâng cấp quan hệ với Australia là do môi trường địa chính trị thay đổi và sự phân cực của chính trị quốc tế chứ không phải do yếu tố Trung Quốc.

Chính sách đa dạng hóa và đa phương hóa quan hệ ngoại giao cho phép Hà Nội khai thác sự chia rẽ giữa các cường quốc để duy trì quyền tự chủ chiến lược. Ông Carl Thayer “phác thảo” tình hình của các cường quốc hiện nay: Nga đang bị suy yếu do cuộc chiến ở Ukraine, các lệnh trừng phạt của phương Tây và sự phụ thuộc vào Trung Quốc; Trung Quốc đang trở nên mạnh hơn nhờ hiện đại hóa quân sự và “quan hệ đối tác không giới hạn” với Nga; Ấn Độ đã gia nhập nhóm “Bộ tứ” do Mỹ lãnh đạo và đang hợp tác quốc phòng sâu rộng hơn với Mỹ; Nhật Bản đã chuyển sang chính sách đối ngoại quyết đoán hơn và gắn bó chặt chẽ hơn với Mỹ. 

Ông nhận định: “Trong tình hình đó, không gian vận động của Việt Nam đang bị thu hẹp lại. Do đó, khả năng Việt Nam tận dụng đòn bẩy trong sự cạnh tranh giữa các cường quốc đã yếu đi. Bên cạnh đó, tăng trưởng kinh tế toàn cầu chậm lại cùng với những khó khăn của nền kinh tế Trung Quốc đang làm giảm các nguồn lực Việt Nam dành cho đối ngoại. Do vậy, Việt Nam cần mở rộng hợp tác kinh tế với Mỹ và các đồng minh của Mỹ, để tiếp cận công nghệ mới nhằm thúc đẩy kinh tế”.

Thêm hỗ trợ trên Biển Đông

Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, chuyên viên thuộc Viện Nghiên cứu Đông Nam Á (ISEAS-Yusof) ở Singapore phân tích: “Quan hệ Đối tác chiến lược Việt-Australia sẽ giúp tăng cường hợp tác quân sự, an ninh giữa hai nước, thúc đẩy đối thoại, trao đổi thông tin về tình hình Biển Đông. Việt Nam và Australia chia sẻ lợi ích chung về tự do hàng hải, hàng không ở Biển Đông và khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương; góp phần bảo đảm an ninh khu vực, đóng góp cho việc triển khai Khu vực Ấn Độ Dương- Thái Bình Dương tự do, rộng mở và phồn thịnh”.

Về chính trị, việc nâng cấp quan hệ với Australia cho thấy Việt Nam đang tích cực mở rộng quan hệ với các nước phương Tây là đồng minh của Mỹ. Điều này “giúp tăng cường vị thế chính trị của Việt Nam ở khu vực”. Việc nâng cấp quan hệ với Australia cũng mở ra cơ hội mở rộng hợp tác kinh tế, đầu tư, thương mại song phương./.

Thoibaovietuc.com/Nguồn VOA, vna